تا مناظرههای سینمایی کشور همچنان ادامه یابد. در این مراسم که شامگاه چهارشنبه برگزار شد، احد محمدی بهعنوان متولی ساخت سالن، ابتدا درباره اقدامات بنیاد شهید در ساخت سالنهای سینمایی توضیحاتی ارائه کرد و سپس با انتقاد از فیلمهای امروز ایران گفت: «ساخت سالن خوب بخشی از هنر است اما اینکه فیلم خوب بسازیم تا سرمایهگذاری جواب بدهد مهم است.
ما در این مجموعه سالانه میزبان 8 تا 10 میلیون مخاطب هستیم و بهدنبال سودی نمیگردیم بلکه خواهان سود معنوی هستیم تا ساعتی از مخاطبان را بهصورت مفید پر کنیم.»
معاون مراکز تفریحی بنیاد مستضعفان که مالک اصلی سینماجوان محسوب میشود، ادامه داد: «اگر بتوانیم فیلم خوب ارائه کنیم دیگر لازم نیست اعتراض کنیم که چرا سینما ساخته نمیشود یا تغییر کاربری میدهد.
من معتقدم یک فیلم میتواند تاثیر زیادی روی جامعه داشته باشد و آن را جهت بدهد، اما متأسفانه امروز همه فیلمها کلیشهای شده است و امیدوارم همت کرده تا فرهنگ ملی را به مردم معرفی کنیم.»
این سخنان که در حضور چند نفر از سینماگران شناخته شده کشور گفته میشد، همان طور که انتظار میرفت، واکنش اهالی سینما را برانگیخت، اما پیش از آنکه نوبت به چهرههای حاضر در سالن برسد، مدیرعامل خانه سینما نخستین پاسخ را بهطور ضمنی ارائه کرد: «مجموعه سازمانهایی که لفظ فرهنگی به آنها اطلاق میشود در سالهای گذشته کمتر به هنر توجه کردهاند، بنابراین وقتی نهادهایی که کمی نسبت به سینما مشکوک هستند، دست به چنین ابتکاری میزنند، باید قدر آنها را بدانیم و امیدوار باشیم که این روند ادامه پیدا کند.»
محمدمهدی عسگرپور سپس بهطور مستقیم به سخنان محمدی اشاره کرد و ادامه داد: «ساخت فیلم خوب به همین سادگی نیست و کمی پروسه آن پیچیدهتر است. فیلم و سالن خوب و آنچه در شأن ملت بزرگوار ایران است مستلزم مسائلی است که باید نسبت آنها با سینما تعریف شود.
ما باید یک بار مرور کنیم بعد از انقلاب اسلامی به این سینما چه داده شده است و باید توجه داشت، خیلیها در دنیا ما را با سینمای خودمان میشناسند.»
عسگرپور که خود در سال گذشته فیلم «اقلیما» را بر پرده داشت، تلاش میکرد لحن یک مسئول را حفظ کند و جلوی بروز احساساتش را بهعنوان یک کارگردان بگیرد.
بنابراین جلوتر نرفت و تنها گفت: «بهنظر من بنیاد مستضعفان هم در کنار کارهای فرهنگی دیگر ازجمله ساخت سالن بولینگ، باید تلاش کند فیلمهایی هم درباره جانبازان که به آنها مربوط میشود، بسازد.
امیدوارم همه از هم راضی باشیم و تنها متوقع نباشیم. ساخت سالن و فیلم خوب لازم است و نباید این دو معطل هم باشند.»
اما این مقدار پاسخ به جملات معاون بنیاد مستضعفان، سینماگران حاضر در مراسم را راضی نکرد. عزتالله انتظامی و احمدرضا درویش منتظر ماندند تا صحبتهای کلی و آمار و ارقام معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تمام شود و میکروفون بیسیم به میهمانان تعارف شود.
ابتدا نوبت عزتالله انتظامی بود که تلاش کرد بااعتدال سخن بگوید: «باید دید چرا سینما اینگونه شده است، کوشش براین است که فیلمهای خوب ساخته شود که اگر ساخته نمیشود باید علت را پرسید.
باید فیلمهایی بسازیم که مردم میخواهند. سینما در بعد از انقلاب اسلامی درخشش و قدرت زیادی داشته است و باید یک فکر اساسی برای آن کرد. سینما زمانی میتواند نجات پیدا کند که از دست دولت بیرون بیاید و به بخش خصوصی سپرده شود ما این مشکلات را در تئاتر هم داریم و روز به روز بیشتر میشود.
باید پیدا کرد که چرا سینمای ما بعضی اوقات اینگونه میشود. اگر فیلم خوب باشد مردم حتی آن را در سالن بد هم میبینند.»
شاید اگر انتظامی کمی پرشورتر از جایگاه سینماگران دفاع میکرد، احمدرضا درویش نیز با دل خنکتری میکروفون را میگرفت و برخی از جملات را دست کم جور دیگری میگفت.
درویش که نزدیک به 40 سال از انتظامی کوچکتر است، البته بیان صریحتر و جوانانهتری را انتخاب کرد: «سؤالهای زیادی برایم ایجاد شده است، از جمله اینکه چرا در این مراسم صندلیهای زیادی خالی است؟ احساس میکنم ما به نوعی زینت بخش این مجلس شدهایم و بهعنوان یک میهمان از ما پذیرایی نشد.»
آن طور که ایسنا نوشته، این تنها مقدمه درد دلهای درویش به حساب میآید، چرا که پس از این، او هرچه که لازم میدانست گفت: «من به ارادت مردم خرمشهر اینجا آمدهام، چون فروزنده، رئیس بنیاد، اهل آنجاست و یادگاری است که عطر جهانآرا را دارد.
او سینما را دوست دارد و فیلمهای ما را میبیند و از اهتمام ایشان به توسعه سینمای کشور _در حد مقدورات_ تشکر میکنم، اما احساس میکنم منتی بر ما گذاشته میشود.»
وی خطاب به امیدوار رضایی، نماینده مجلس که در جمع حضار بود، عنوان کرد: «مگر اصل 44 به کم شدن تصدیگری دولت حکم نمیدهد؟ اما سؤال من این است داشتن سینما توسط یک سازمان غیرخصوصی یعنی چه که حالا صحبت از 4سالنه شدن سینما آفریقا میشود؟ در واقع اینها باید به بخش خصوصی واگذار شود.»
اشاره درویش به بخشی از صحبتهای محمدی بود که گفت: «علاوه بر 3 سالن در این مجموعه، سینما آفریقا و 2 سینما نیز در شهرستانهای خرمشهر و اهواز داریم که قصد توسعه آنها را داریم. طرح بعدی ما سینما آفریقاست که قصد داریم اگر سازه آن جواب دهد آن را به 4 سالن 250نفره تبدیل کنیم که امیدوارم با حمایتهای معاونت سینمایی از اوایل سال آینده کار آن را شروع کنیم.»
درویش ادامه داد: «از این به بعد در افتتاح هیچ سینمایی شرکت نمیکنم، مگر اینکه به بخش خصوصی تعلق داشته باشد. اگر در مراسمی شرکت کنیم و بگویند گناه نکنیم و تحکم کنند و منت بگذارند، شرکت نکنیم بهتر است.
سینما قدرتی درون خودش دارد که نباید آن را رها کرد و خواهش میکنم طوری برخورد نشود که اهل سینما و فرهنگ گمان کنند رعیتهایی هستند که فقط باید شاهد مسائلی باشند و چیزی نگویند.»
سخنان درویش که معلوم بود دلش از بحثها و اظهار نظرهای دیگری نیز پر است، آرام آرام به لایههای دیگری از مسائل سینمای ایران رسید، وقتی که گفت: «یکی از همکاران ما که به رئیسجمهوری هم مشاوره میدهد، سال گذشته حرفی زد که تیتر همه روزنامهها شد و گفت بوی تعفن لاشه سینما به مشام میرسد و حالا نظر میدهد پاسخگوی اعمال مدیران سینما نیستیم و خود را از همه جدا میدانند.
متأسفانه ما دچار این وضعیت هستیم و حالا هم که اینجا میآییم به ما میگویند این سالن را درست کردهایم و حالا بچههای خوبی باشید و فیلمهای خوبی بسازید، بهنظرم این ادبیات درست نیست.»
درویش سخنانش را این طور پایان داد: «پولی که برای ساخت سینما خرج شده، متعلق به ملت ایران بوده و ما هم اگر فیلم میسازیم وظیفه ملی خود را انجام میدهیم.
در سینما گوهرهای فراوان داریم و باید در مدیریت هم گوهرهای فراوان داشته باشیم، امیدوارم شاهد فیلمهایی باشیم که تجلی سینمای ملی ایران باشد.»
اندکی بعد، مناظره دوم
چند ساعت بعد از این مراسم، مشاور رئیسجمهوری روبهروی مدیرعامل خانه سینما نشست تا بخش دوم مناظرهاش را درباره نگاه راهبردی دولت به سینما ادامه دهد.
این مناظره که با حضور رسول صدرعاملی در برنامه دو قدم مانده به صبح برگزار شد، بخش دوم مناظرهای بود که بخش سومش امشب برگزار میشود، چرا که باز همزمان کم آمد.